W XVII–wiecznym Oldenburgu panujący wówczas graf Anton Günther rozpoczął planową i przemyślaną hodowlę koni rasy oldenburskiej, cenionych później głównie jako konie remontowe dla wojska. Konie oldenburskie – niezbyt duże, głębokie i dobrze kłusujące – dawały wyrównane potomstwo. Kojarzenie ich oraz sprowadzanych na tereny Górnego i Dolnego Śląska ogierów wschodniofryzyjskich z miejscowymi klaczami miało zasadniczy wpływ na kształtowanie się w XIX w. konia rasy śląskiej. Dzięki odmiennym warunkom środowiskowym i innym metodom wychowu niż w Oldenburgu otrzymano konia szlachetniejszego, o bardziej suchej tkance, ale jednocześnie o dużej masie i sile oraz posuwistym ruchu w stępie i kłusie, doskonale zaspokajającego potrzeby rolnictwa i rozwijającego się wtedy przemysłu. W połowie XX w. zorganizowaną hodowlę państwową prowadziły stadniny koni Strzelce Opolskie, Wojanów i Strzegom oraz stada ogierów Koźle i Książu, a także Ośrodek Hodowli Konia Śląskiego zrzeszający prywatnych hodowców. Od roku 1997 jedynym państwowym ośrodkiem hodowli koni rasy śląskiej jest stadnina przy SO Książ.
WZORZEC RASY
Obecnie w rasie śląskiej można wyodrębnić dwa kierunki hodowli. Pierwszy to pozostawienie konia śląskiego w starym typie. Są to konie o dużych ramach, harmonijnej budowie ciała, z dość ciężką, kościstą głową i długą, mocno umięśnioną szyją. Posiadają mocny grzbiet, dobrze związane lędźwie, szeroki, prosty lub lekko skośny zad. Kończyny prawidłowo skątowane, z szerokimi nadpęciami i suchymi stawami oraz duże, proporcjonalne kopyta. Konie te charakteryzują się energicznym i obszernym stępem oraz elastycznym i wydajnym kłusem.
Drugi kierunek preferuje wyodrębnienie – przez dolew pełnej krwi angielskiej – nowego typu, charakteryzującego się większą szlachetnością, sprawdzającego się w sporcie zaprzęgowym. Nowy typ – angloślązak – zapoczątkowany w latach 70. XX w. przez stadniny państwowe, wyróżnia się większą szlachetnością, zwłaszcza głowy, suchością tkanki, bardziej ukośną łopatką i lepiej skątowanym zadem.
Zgodnie z wytycznymi programu hodowli koni rasy śląskiej maść powinna być gniada, ciemnogniada, skarogniada, kara lub siwa. Inne maści eliminują konia z hodowli.
Konie rasy śląskiej zdecydowanie najbardziej predysponowane są do użytkowania w zaprzęgu, dlatego próby dzielności, wymagane programem hodowli koni tej rasy, sprawdzają właśnie przydatność zaprzęgową.
Polskie konie rasy śląskiej, zdobyły na świecie wiele medali Mistrzostw Świata. Tytuł indywidualnego Mistrza Świata 2018 zdobył Sonet (Dastin xx – Sorbona po Bojkot) hod. SO Książ z powożącym Bartłomiejem Kwiatkiem. Tytuł indywidualnego Wicemistrza Świata zdobył w 2010 r. ogier Lokan (Largis – Lokana po Glöckner), hod. SO Książ również z Bartłomiejem Kwiatkiem. W ślady ojca poszedł ogier Bazyli (Lokan – Bazylia po Palant) hod. SO Książ, wł. Grzegorz Świątek, który zdobył tytuł Mistrza Świata Młodych Koni 6-letnich w węgierskim Mezohegyes (2015), a w 2016 r. – II Wicemistrza w kategorii 7-latków. W roku 2015, w kategorii 6-latków klacz Frezja (Regiment – Fuksja po Jogurt), hod. SO Książ, wł. Grzegorz Świątek zdobyła z Bartłomiejem Kwiatkiem tytuł Wicemistrzyni Świata. W 2016 r. kolejny syn Lokana – og. Epilog (od Egida po Nomen), wcześniejszy Mistrz Polski Młodych Koni (4-letnich), prezentowany przez Weronikę Kwiatek wywalczył tytuł Wicemistrza Świata Młodych Koni (7-letnich). Natomiast książańska klacz Rebelia (Hutor – Regencja po Bank) z Bartłomiejem Kwiatkiem ukończyła te Mistrzostwa ze srebrnym medalem, aby w 2017 r. wywalczyć brąz z tytułem II Wicemistrzyni Świata. W tym samym roku Weronika Kwiatek zaprezentowała ogiera Eter (Basior – Eurella po Domingo xx), hod. Jan Wiszniowski, wł. Bartosz Kowalski w kategorii koni 7-letnich, zdobywając ostatecznie brązowy medal Mistrzostw Świata. To zaledwie kilka zwycięstw koni rasy śląskiej, z których w ostatnich latach mogliśmy się cieszyć.
Ślązaki przygotowywane są również do startów w dyscyplinie ujeżdżenia. Kilkukrotnie kwalifikowały się do Mistrzostw Polski Młodych Koni: Tutuły czempionów zdobyły m.in.: wyhodowana w Książu klacz Regentka (Hades xx – Reginka po Butanol), dosiadana przez Martę Kupską, Bastion (Iluk – Barbórka po Liton, hod. SK Strzegom, wł. Paweł Konarski) prezentowany przez Żanetę Skowrońską, Rejent (Nomen – Renatka po Butanol, hod. i wł. Grzegorz Świątek), w 2010 r. prezentowany przez Darię Kobiernik Dajluk, (Iluk – Daluzja po Lokan, hod. i wł. Grzegorz Świątek), w 2017 r. prezentowany również przez Darię Ciekawostką może być stale rosnące zainteresowanie tą rasą polskich służb mundurowych. Ślązaki służą w policji i straży miejskiej.
Źródło: „Rasy polskich koni” – wydawnictwo Polskiego Związku Hodowców Koni
