Powożenie

KOMISJA POWOŻENIA

Dokumenty do pobrania

Powożenie

Historia powożenia zaprzęgami jest niezwykle bogata. Na egipskich płaskorzeźbach pochodzących z XI w. p.n.e. koń pod jeźdźcem przedstawiany jest rzadziej niż w zaprzęgu, towarzysząc człowiekowi w uroczystościach, igrzyskach i bojach.
Podczas olimpiad greckich wyścigi zaprzęgów należały do najatrakcyjniejszych punktów programu. Rozgrywane były na koniec dnia wieńcząc zmagania i pojedynki uczestników. Zwycięzca otrzymywał wieniec z gałązek drzewa oliwnego i cieszył się niezwykła sławą.

Za prekursora sportowej jazdy zaprzęgami uważany jest Król Anglii Jerzy IV. Współcześnie natomiast dla rozwoju tej dyscypliny znacznie zasłużył się Książę Filip, który w latach 70-80 był aktywnym zawodnikiem, pełniącym jednocześnie funkcję Szefa Międzynarodowej Federacji Jeździeckiej.
W grudniu 1968 roku, na Kongresie FEI w Brukseli zatwierdzono wniosek o utworzenie Sekcji Zaprzęgów. Fundamentalny wkład w powstanie i rozwój tej sekcji miał wieloletni Sekretarz Generalny Polskiego Związku Jeździeckiego Eryk Brabec. Na kolejnym Kongresie opracowano przepisy określające zasady rozgrywania zawodów sportowych w powożeniu. Konsultantem ze strony polskiej był inż. Czesław Matławski, ówczesny dyrektor Państwowego Stada Ogierów w Gnieźnie, wielce zasłużony dla polskiego sportu zaprzęgowego, pierwszy Przewodniczący powstałej w 1969 roku Komisji ds. Powożenia PZJ.

Zasady rozgrywania konkursów powożenia
Celem współcześnie rozgrywanych konkursów powożenia jest sprawdzenie wartości użytkowej, wytrzymałości, dzielności, temperamentu i charakteru koni. Konkursy te mają również na celu kultywowanie tradycji powożenia jako istotnego elementu kultury narodowej.
Zawody w powożeniu zaprzęgami składają się z trzech konkursów:

Konkurs A – ujeżdżenie
Przedmiotem oceny w Konkursie Ujeżdżenia jest swoboda, regularność chodów, harmonia, impuls, giętkość, lekkość, łatwość ruchu i prawidłowe wygięcie koni w ruchu. Zawodnicy oceniani są za styl, dokładność i ogólną umiejętność powodowania zaprzęgiem, a także za ubiór, stan uprzęży i pojazdu oraz prezencję całego zaprzęgu. Konkurs ten rozgrywany jest na czworoboku o wymiarach 100m x 40 m. Zaprzęg wykonuje określony program składający się z figur w stępie i kłusie.

Konkurs B – maraton
Celem tego konkursu jest sprawdzenie przygotowania koni, ich sprawności, wytrzymałości oraz zręczności powożenia i ogólnych umiejętności zawodnika w obchodzeniu się z końmi. Trasa pełnego maratonu składa się z trzech lub pięciu odcinków i nie przekracza 22 kilometrów.
W ostatnim odcinku E znajduje się od pięciu do ośmiu przeszkód, które zaprzęg pokonuje w dowolnym chodzie. Decyduje szybkość, precyzja i prawidłowość jazdy. W tym konkursie obowiązuje specjalnej konstrukcji bryczka typu „maratonowego”, inna niż w Konkursach A i C.

Konkurs C – zręczność powożenia
Celem tego konkursu jest sprawdzenie kondycji, posłuszeństwa i elastyczności koni po maratonie oraz precyzji powożenia zawodnika. Konkurs rozgrywany jest na placu, gdzie ustawione są przeszkody o ściśle określonych wymiarach. Z tego względu przepisy określają szerokość rozstawu tylnych kół dla każdego rodzaju zaprzęgu. Obowiązuje ten sam pojazd i ubiór zawodnika i luzaków co w konkursie A.
Zwycięzcą zawodów zostaje zawodnik, który w ciągu zazwyczaj trzydniowych zmagań zgromadził najmniejszą ilość punktów karnych.

Polskie zaprzęgi w kraju i na świecie
Pierwsze Mistrzostwa Polski w zaprzęgach czterokonnych rozegrano w roku 1979, w zaprzęgach parokonnych – w 1985 a w zaprzęgach jednokonnych 1998.
Przez wiele lat na Mistrzostwach Polski zaprzęgów czterokonnych dominowali zawodnicy zasłużeni i mający największe doświadczenie, tacy jak: Władysław Adamczak z Książa, Tadeusz Czermiński i Antoni Musiał z Sierakowa, Zygmunt Szymoniak z Gniezna, Zenon Szyszkowski z Plękit, Zygmunt Waliszewski ze Starogardu Gdańskiego i Kazimierz Andrzejewski z Bogusławic.
Po raz pierwszy polskie zaprzęgi pojawiły się na zagranicznych hipodromach w 1962 roku w Lipsku, a rok później na zawodach w Akiwzgranie. Od roku 1972 w powożeniu zaprzęgami czterokonnymi, w lata parzyste, odbywają się Mistrzostwa Świata. W okresie od 1971 do 1981 roku, w lata nieparzyste, rozgrywane były Mistrzostwa Europy.
W latach 1972-1990 Polska zajmowała w Mistrzostwach Świata trzykrotnie trzecie miejsce (brązowy medal) a w Mistrzostwach Europy trzykrotnie drugie (srebrny medal), raz trzecie (brązowy medal) i raz czwarte miejsce.
Ostatni ( jak dotychczas) start polskich zawodników w tej kategorii zaprzęgów miał miejsce na Mistrzostwach Świata w 2000 roku w Wolfsburgu.

Pierwsze i jedyne Mistrzostwa Europy w powożeniu zaprzęgami parokonnymi odbyły się w 1983 roku. Rok 1985 to pierwszy rok rozgrywania Mistrzostw Świata w tej kategorii. Rozgrywane są one w lata nieparzyste.
W konkurencji tej w krótkim czasie wyłoniła się czołówka polska, która stała się również czołówką światową. Byli to: Zbigniew Brzoskowski z Łobza, Czesław Konieczny z Książa, Roman Kusz z Bogusławic i Rajmund Wodkowski z Sierakowa. W późniejszym czasie włączyli się do rywalizacji Henryk Dubicki z Książa, Ireneusz Szwajkosz z Walewic, Marek Pawelec z Białki, Kazimierz Andrzejewski i Jacek Kozłowski z Bogusławic, Wojciech Wojciechowski z Witkówek, Paweł Mazurek z Pankowa i w ostatnich latach Ireneusz Kozłowski z Jagodne.
W latach 1985 – 2003 Mistrzostwa Świata rozegrano dziesięciokrotnie, w tym w Polsce (Poznaniu)- w 1995roku, a polscy reprezentanci zajęli w nich 4 razy 3 miejsce (brązowy medal) i 2 razy drugie miejsce ( srebrny medal). Wyniki te wskazują na silną pozycję naszego kraju także powożeniu zaprzęgami parokonnymi.

Od 1998 roku rozpoczęto rozgrywanie w latach parzystych Mistrzostw Świata w powożeniu zaprzęgami jednokonnymi. Pierwsze Mistrzostwa odbyły się w Ebbs (Austria), drugie – w 2000r w Gladstone zostały odwołane, trzecie – w 2002 rozegrano w Conty (Francja) a czwarte w 2004r. – w Astorp (Szwecja). Czołówką polską w tej kategorii zaprzęgów jest Wiktor Pietrowski, Agnieszka Chwastek, Przemysław Zabłocki, Paweł Andrzejewski i Jacek Kozłowski. W Conty polska ekipa zajęła zespołowo czwarte miejsce a w Astorp – trzecie (brązowy medal).
Powyższe rezultaty udowadniają, że także w tej kategorii zaprzęgów osiągamy znaczące sukcesy na arenie światowej.
Potwierdzeniem mocnej pozycji Polski w tej dyscyplinie jeździectwa są wysokie lokaty zarówno zespołowo jak i indywidualnie na światowej liście rankingowej od samego początku rozgrywania Mistrzostw Świata w poszczególnych kategoriach.

W opracowaniu tekstu wykorzystano książkę „Sport Zaprzęgowy w Polsce” Poznań ’95.

Patron honorowy
Patron honorowy
Sponsorzy
Partnerzy